Przewodnik po szczepach win

Przewodnik po szczepach win

Winorośl jest bardzo kreatywną rośliną. Szacuje się, że na świecie uprawia się aż 1300 jej różnorodnych szczepów! Jednak zdecydowana większość win powstaje z około 150 popularnych odmian. Co więcej, wciąż pojawiają się nowe interpretacje znanych szczepów, dające nowy smak i aromat odmianie, co do której wydawało się, że już wszystko o niej wiemy! To bogactwo winorośli sprawia, że tak wiele powstaje zaskakujących win, ale też onieśmiela wielu początkujących smakoszy. Na szczęście, jak w każdej innej dziedzinie, trening czyni mistrza, a wyrabianie sobie smaku jest o wiele przyjemniejsze niż na przykład wyrabianie masy mięśniowej! Zdarza się, że ktoś spróbuje zaledwie kilku odmian i stwierdza, że „nie lubi białych win.” Najważniejsze w degustacji jest nie zapamiętanie setek szczepów, a po prostu otwarcie się na doświadczenie. Świadomość tego, jak wiele i jak różnorodnych szczepów istnieje powinna zamiast przytłaczać, raczej obudzić w nas ducha przygody.

Popularne szczepy białe:

• Sauvignon Blanc: agrest, szparagi, owoce cytrusowe, trawa.
• Chardonnay: masło, melon, jabłko, ananas, cytrusy, wanilia.
• Semillion: pomarańcza, miód, limonka, gruszka, figa, morele, oraz zioła.
• Riesling: miód, owoce cytrusowe, brzoskwinia, jabłko, śliwka, truskawka i kwiaty.
• Gewurztraminer: kwiat róży, jaśmin, marakuja, grejpfrut, liczi, przyprawy korzenne.

Mniej znane, a równie polecane szczepy białe:

• Chenin Blanc: mokra wełna, wosk pszczeli, miód, marakuja, zielone jabłko, migdały.
• Traminer: miód, olejek różany.
• Viognier: brzoskwinia, gruszka, morela, gałka muszkatołowa.
• Furmint: nuty mineralne, miód, lipa, gałka muszkatołowa, cytrusy.
• Airen: banan, ananas, grejpfrut.
• Garganega: kwiaty, cytrusy, akacja, płatki róży, rumianek.
• Verdejo: owoce cytrusowe i tropikalne, trawa, anyż.
• Graševina: miód, morele, zioła, przyprawy korzenne.
• Moscato: brzoskwinia, szałwia, cytryna, akacja.
• Pinot Grigio: jabłko, cytrusy, nuty korzenne, kwiaty, miód i migdały.
• Grüner Veltliner: pigwa, pieprz, gruszka, zielony groszek.
• Macabeo: zielone jabłka, ananas, nuty kwiatowe, migdały.
• Pinot Blanc: owoce tropikalne, cytryna, brzoskwinia, morela, rumianek i mięta.

Popularne szczepy czerwone:

• Cabernet Sauvignon: czarna trufla, czarna porzeczka.
• Merlot: pieprz, kawa, karmel, suszone zioła, jeżyna, wiśnia, czereśnia, śliwka oraz jagoda.
• Pinot Noir: maliny, wiśnie, fiołki, dym i trufle.
• Syrah: tytoń, czekolada, pieprz, jeżyna, czarna porzeczka, malina, fiołek, mięta.
• Tempranillo: wanilia, truskawka, malina, śliwka, czarna porzeczka, nuty ziołowe i korzenne, tytoń.

Mniej znane, a równie polecane szczepy czerwone:

• Sangiovese: zioła, czerwona porzeczka, wiśnia, malina, pomidor, majeranek, toffi, kawa, czekolada, ognisko, wędzone mięso, ziemia.
• Barbera: wanilia, czarna porzeczka, śliwka.
• Bobal: czerwone owoce, wanilia.
• Carménère: pieprz, wanilia.
• Dolcetto: wiśnia, jeżyna, malina, borówka czarna.
• Primitivo: śliwka, czereśnia, truskawka, jeżyna, kawa, oliwki, wanilia i czekolada.

Oprócz szczepów na smak wina składa się: słodkość i wytrawność, kwasowość, zawartość alkoholu i garbników, oraz trwałość smaku. „U dobrych ludzi odnajdziesz dobrą gościnę, dobre wino i dobre towarzystwo,” pisał William Shakespeare. W myśl tej zasady dobrym pomysłem na wyczulenie podniebienia na niuanse poszczególnych szczepów jest zaproszenie kilku osób na wieczór z konkretną odmianą albo regionem. Każdy z gości przynosi butelkę o ustalonej charakterystyce. Dzięki temu mamy możliwość degustacji różnych wariantów tego samego tematu przewodniego i przekonania się, jak szeroką paletę mogą rozwijać.

Jak uczyć się rozpoznawać szczepy win?

W świecie wina trening naprawdę czyni mistrza, a nauka rozpoznawania szczepów to przyjemność sama w sobie. Dobrym sposobem jest prowadzenie notatek degustacyjnych – zapisywanie zapachów, smaków i odczuć, jakie wywołuje wino, pozwala szybciej zapamiętać charakterystykę szczepów. Warto rozpocząć od najbardziej popularnych, takich jak Chardonnay, Riesling czy Merlot, a następnie stopniowo przechodzić do mniej znanych odmian, odkrywając bogactwo aromatów i smaków.

Wina na każdą okazję

Znajomość szczepów ułatwia także dobór odpowiedniego trunku do okazji. Jeśli szukasz wina na lato, postaw na lekkie i świeże szczepy białe, takie jak Sauvignon Blanc czy Pinot Grigio, które zachwycą cytrusową świeżością. Natomiast wieczorne spotkania przy grillu świetnie uzupełni Malbec czy Primitivo, charakteryzujące się owocową głębią i aksamitnymi taninami. Dla osób unikających alkoholu alternatywą może być wino bezalkoholowe, które również występuje w różnych odmianach szczepowych.

Regiony, które warto poznać

Świat szczepów winorośli jest nierozerwalnie związany z regionami winiarskimi. Jeśli chcesz lepiej poznać charakter odmian, zwróć uwagę na regiony, w których są uprawiane. Wino hiszpańskie słynie z Tempranillo, a wino włoskie z Sangiovese i Barbery. Wino francuskie zaskoczy Cię różnorodnością, od Burgundii po Bordeaux, a wino chilijskie czy wino argentyńskie zachwyci intensywnością aromatów.

Degustacja z przyjaciółmi – nauka i przyjemność

Świetnym sposobem na poznawanie szczepów jest organizacja degustacji tematycznych w gronie znajomych. Każdy z uczestników może przynieść butelkę wykonaną z innego szczepu, np. Syrah, Cabernet Sauvignon czy Pinot Noir. Degustacja takich win obok siebie pozwala wyczuć subtelne różnice i nauczyć się rozpoznawania aromatów, kwasowości oraz tanin charakterystycznych dla każdej odmiany.

Eksperymentuj i odkrywaj

Najważniejsze w poznawaniu świata szczepów winnych jest otwartość i gotowość do eksperymentowania. Nie ograniczaj się do kilku znanych etykiet – sięgaj po mniej popularne odmiany, jak Furmint, Garganega czy Dolcetto, które potrafią zaskoczyć świeżością i wyjątkowym charakterem. Dzięki temu każda degustacja stanie się małą podróżą, która poszerzy Twoją wiedzę i rozwinie zmysł smaku.

Ciekawostka: wpływ szczepów na wino musujące

Wina musujące, takie jak prosecco czy szampan, również powstają z określonych szczepów winorośli. W przypadku szampana są to głównie Chardonnay, Pinot Noir i Pinot Meunier, natomiast prosecco bazuje na szczepie Glera. Znajomość tych szczepów pozwala lepiej zrozumieć, dlaczego każdy rodzaj wina musującego różni się smakiem, bąbelkami i aromatem.